فیلتراسیون Filteratoin
فیلتراسیون Filteratoin
تعریف فیلتراسیون
فیلتراسیون فرآیندی مکانیکی است که طی آن مواد معلق جامد از سیال جداسازی می‌شوند. اساس این جداسازی اختلاف در اندازه ذرات برای عبور از غشاء نیمه تراوا است. روش‌ها و دستگاه‌های بسیاری در صنایع مختلف و با ویژگی‌های خاص برای مواد کاربرد مختلف وجود دارد. اولترافیلتراسیون و اسمز معکوس دو نمونه از روش‌های مبتنی بر استفاده از فیلترها هستند.
فیلتراسیون غشایی
فیلتراسیون غشایی جریان متقاطع، روشی برای جداسازی مواد معلق یا محلول، بر مبنای وزن مولکولی و اندازه ذرات، با استفاده از یک غشاء نیمه تراوا است. نانوفیلتراسیون یکی از انواع روش‌های فیلتراسیون غشایی است که می‌تواند ذراتی با ابعاد بیشتر از یک نانومتر را حذف کند. از این رو نانوفیلتراسیون نامیده شده است.
مزیت مهم این روش این است که به دلیل متقاطع بودن جریان نسبت به غشاء، مواد به دام افتاده در پشت غشاء دائماً شسته شده و فیلتر کیک ضخیمی ایجاد نمی‌شود.
نانوفیلتراسیون
نانوفیلترها قادر به حذف مولکول‌های آلی با وزن مولکولی بیشتر از 300 دالتون، فلزات سنگین، 20 تا 80 درصد آنیون‌های یک ظرفیتی، 90 تا 98 درصد آنیون‌های چند ظرفیتی و کلیه ارگانیسم‌ها اعم از باکتری، ویروس و … می‌باشد. بر این اساس یون‌های تک ظرفیتی و با وزن مولکولی پایین همچون متانول به سهولت ا ز منافذ غشاء عبور نموده در حالی که ذرات چند ظرفیتی و با بار مولکولی بالا به طور موثر توسط غشاء حذف می‌شوند.
با توجه به نرخ بالای حذف کاتیون‌های دو و چند ظرفیتی خصوصاً یون‌های کلسیم و منیزیم توسط غشاهای NF، نانوفیلتراسیون به طور گسترده‌ای در سختی‌گیری آبهای صنعتی و نیز پیش تصفیه سیستم‌های اسمز معکوس به کار برده می‌شوند. در شرایطی که میزان پایین‌تر انرژی از حذف املاح موجود در آب مورد نظر باشد، استفاده از سیستم‌های نانوفیلتراسیون با توجه به مصرف پایین‌تر انرژی، به عنوان جایگزینی مناسب و مقرون به صرفه نسبت به سیستم‌های RO مطرح می‌شوند.
از سوی دیگر خاصیت انتخابی غشاء نانوفیلتراسیون در حذف مواد موجود در آب، سبب می‌گردد تا مواد معدنی مغذی و ضروری موجود در آب حفظ و سایر مواد مضر حذف می‌شوند. این خاصیت گزینشی غشاهای نانوفیلتراسیون، سبب برتری آن نسبت به سیستم RO شده است. تحقیقات صورت گرفته نشان داده است با مصرف آب حاصل از نانوفیلترها در دراز مدت، میزان شیوع بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان به میزان 20 و 40 درصد کاهش یافته است.
مزایای استفاده از سیستم نانوفیلتراسیون
مزایای استفاده از سیستم‌های نانوفیلتراسیون در تصفیه آب و فاضلاب به شرح زیر است:
نمک‌زدایی و حذف املاح موجود در آبهای با شوری پایین
سختی‌گیری موثر آب
میزان انرژی پایین سیستم
هزینه بهره‌برداری پایین
میزان پساب پایین‌تر سیستم نسبت به سیستم‌های RO
قابلیت کاهش فلزات سنگین
قابلیت کاهش نیترات و سولفات آب
قابلیت کاهش رنگ و کدورت آب
عدم نیاز به مصرف مواد شیمیایی و نمک
عدم تغییر در PH آب تصفیه خروجی از سیستم
انرژی مصرفی پایین‌تر نسبت به سیستم‌های RO
نگهداری آسان سیستم.
کاربردهای نانوفیلتراسیون
کاربرد سیستم‌های فیلتراسیون در تصفیه آب و فاضلاب به شرح زیر است:
تصفیه آب مورد نیاز در فرآیندهای صنعتی
حذف یون‌های چند ظرفیتی عناصری مثل کلسیم، سولفات، آهن و منگنز
حذف یون‌های چند ظرفیتی و سختی‌گیری آب
حذف فلزا سنگین
حذف نیترات
حذف موادشیمیایی به کار رفته در گندزدایی آب
حذف آلاینده‌های میکروبی
رنگ‌زدایی آب شرب و صنعدتی
عدم نیاز به مواد شیمیایی
تصفیه آب در صنایع داروسازی
تصفیه آب در صنایع غذایی.
