شیوه های تصفیه آبهای زیرزمینی
شیوه های تصفیه آبهای زیرزمینی آلودهاز طرق مختلف آلوده میشوند؛ از جمله:
- فعالیتهای صنعتی
- آلایندههای نفتی
- فعالیتهای کشاورزی
- محل دفن مواد زائد شهری و صنعتی (لندفیلها)
- روانآبهای شهری تقسیمبندی کرد.
تعریف آلودگی آب
آلودگی آب عبارت است از تغییرات مواد محلول، معلق یا تغییر درجه حرارت و دیگر خواص فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب در حدی که آن را برای مصارف مورد نظر مضر یا غیرقابل استفاده سازد.
تصفیه در محل استفاده
از سیستمهای پرتابل تصفیه آب و یا سیستمهای تصفیه آب در محل استفاده (POU) و نیز روشهای ضدعفونی کردن آب میتوان برای حذف انواع آلودگیهای آبهای زیرزمینی (یعنی هر نوع آلودگی مرتبط با فاضلاب انسانی)، قبل از نوشیدن استفاده نمود. بسیاری از سیستمهای تصفیه آب قابل حمل و تجاری، و نیز افزودنیهای شیمیایی وجود دارند که میتوانند پاتوژنها، کلر، طعم و بوی نامطلوب و فلزات سنگین همچون سرب و جیوه را حذف کنند.
سیستمهای تصفیه آب در محل
این روشها عبارتند از: ۱. جوشاندن، ۲. جذب توسط کربن فعال، ۳. ضدعفونی شیمیایی، ۴. تصفیه با پرتوی ماورای بنفش، ۵. ضدعفونی کردن آب با ازون، ۶. ضدعفونی کردن آب با نور خورشید، ۷. تقطیر خورشیدی ۸. فیلترهای آب خانگی، ۹. فیلتر کردن.
ترمیم آسیبهای وارد شده به آبهای زیرزمینی
برطرف نمودن آلودگی آبهای زیرزمینی بسیار دشوارتر از بر طرف نمودن آلودگی آبهای سطحی است. به این دلیل که آبهای زیرزمینی میتوانند در فواصل بسیار دور، بدون دیده شدن، در سفرههای زیرزمینی حرکت کنند. سفرههای غیر متخلخل همچون خاکهای رسی میتوانند بخشی از آلودگی باکتریایی موجود در آب را از طریق فیلتراسیون ساده (و یا جذب سطحی)، کم کنند و در برخی از موارد نیز با انجام واکنشهای شیمیایی و فعالیتهای بیولوژیکی آنها را تصفیه کنند. با این حال گاهی اوقات این آلودگیها صرفاً به آلایندههای خاک تبدیل میشوند. آبهای زیرزمینی که از میان شکستگیهای باز و غارها حرکت میکنند، فیلتر نمیشوند و میتوانند به آسانی همچون آبهای سطحی جریان پیدا کنند. در حقیقت، این آلودگی میتواند با تمایل انسان به استفاده از گودالهای طبیعی جهت تخلیه زباله تشدید شود.
با استفاده از روشهای مختلف میتوان آلودگی را از آبهای زیرزمینی برطرف نمود و در نتیجه آن را جهت استفاده، مناسب و مطمئن کرد.
روشهای تصفیه آبهای زیرزمینی
روشهای تصفیه آبهای زیرزمینی شامل: الف) روشهای بیولوژیکی، ب) روشهای شیمیایی و ج) روشهای فیزیکی میباشند.
بیشتر تکنیکهای تصفیه آبهای زیرزمینی، ترکیبی از این روشها هستند.
الف) روشهای بیولوژیکی
برخی از تکنیکهای تصفیه بیولوژیکی شامل:
- تقویت زیستی (bioaugmentation)،
- تخلیه زیستی (bioventing)،
- پخش زیستی (biosparging)،
- مکش زیستی (bioslurping)،
- زدودن آلودگی(phytoremediation) میباشند.
در روشهای بیولوژیکی باکتریها نقش اصلی را طی فرآیند در پکیج تصفیه آبهای آلوده دارند. به این دلیل که با استفاده از مکانیسمهای درونی خود مواد آلی در آبهای آلوده را جذب میکند و از آن برای بدست آوردن انرژی و تولید سلول استفاده میکنند.
از آنجا که بیشترین آلایندههای آبهای آلوده را مواد آلی تشکیل میدهند، استفاده از این روشها در حال حاضر به صورت گسترده برای تصفیه آبهای آلوده رایج است. این روشها میتوانند با هزینه کم مجموعه گستردهای از آلایندهها را تصفیه کننند.
ب) روشهای شیمیایی
برخی از تکنیکهای تصفیه شیمیایی عبارتند از:
- تزریق گاز ازن و اکسیژن،
- رسوبدهی شیمیایی،
- جداسازی غشایی،
- تبادل یونی،
- جذب کربنی،
- اکسیداسیون شیمیایی محلولهای آبی،
- بازیابی ارتقا یافتهی سورفاکتانتها (موادی که تمایل به کاهش کشش سطحی مایعی دارند که در آن حل شدهاند). برخی از روشهای شیمیایی ممکن است با استفاده از نانو موادها اجرا شوند.
- در روشهای تصفیه شیمیای لختهسازی و انعقاد و گندزدایی با کلر و ترکیبات آن در دسته اصلی ترین روشهای مورد استفاه در تصفیه فاضلاب است.
ج) روشهای فیزیکی
برخی از تکنیکهای تصفیه فیزیکی عبارتند از:
- پمپ و تصفیه،
- پخش کردن هوا،
- استخراج فازهای دوتایی.
البته این تکنیکها به روشهای فوق محدود نمی شوند. در نهایت اگر تصفیه یا اصلاح آبهای زیرزمینی آلوده بسیار مشکل و یا بسیار گران بود باید از استفاده از چنین منبعی صرفنظر کرد و منبع آب دیگری را برای استفاده انتخاب نمود.